Het jaar 2023 zit er bijna op en dat leidt voor mij weer tot een korte terugblik. Niet alleen omdat ‘er weer een jaar’ voorbij is, maar vooral omdat het komende jaar voor mij betekent dat ik officieel al 25 jaar ondernemer ben (en misschien al wel langer). In 1999 heb ik mijzelf ingeschreven in de kamer van koophandel en dus ben ik al meer dan de helft van mijn leven eigen baas over mijn werk en inkomen. En ik zou nooit meer anders willen.

Ondernemen staat vaak synoniem voor vrijheid en doen wat je leuk vindt. Toch is dat geen vanzelfsprekendheid. Zolang je eigen baas bent en je zelf de werkzaamheden uitvoert gaat dat een lange tijd heel goed. Maar zodra je mensen aanneemt komt het heel erg aan op de wijze waarop je leiding wilt geven. Mensen die mij beter kennen weet dat ik daarin al heel lang op zoek ben naar het optimale model, zodat je ook de vrijheid van ondernemen blijft voelen. Want voor je het weet wordt je agenda opgeslokt door allerlei interne overleggen en bila’s en is er nauwelijks nog tijd om ook zelf inhoud en kleur te geven aan je werk. Mijn opa die ook ondernemer was (en die ik helaas maar 2 jaar heb gekend), vertelde vaak tegen andere ondernemers de wijze les “eerst duw jij de zaak, daarna drukt de zaak jou”. Ofwel, pas op voordat je wordt gedrukt in wat je iedere dag aan het doen bent.

En dat gebeurt zonder dat je het bewust door hebt. Ik heb vaak de vakanties nodig om weer even op orde op zaken te stellen. Bijvoorbeeld door mijn agenda weer te herindelen en te bepalen waar ik wel en niet mijn tijd aan kwijt wil zijn. Zodat ik voldoende tijd overhoud om ook te blijven doen wat ik echt leuk vind. Dit zullen veel ondernemers vast herkennen. Maar het is natuurlijk meer dan alleen maar het indelen van je tijd. Het is ook bepalend hoe je de samenwerking in je team hebt vormgegeven. Ik durf inmiddels wel te stellen dat we als team hierin het optimale model steeds meer weten te benaderen. En telkens als er iemand bijkomt (of iemand weggaat) is het weer even herschikken. Maar de basis staat zodanig dat dit na verloop van tijd altijd weer goed gaat en daar durf ik op te vertrouwen. Loslaten kan alleen als je kunt vertrouwen op anderen.

Maar ook met wie je samenwerkt is essentieel. Ik ben zo ongelooflijk trots op mijn team en hoe ze zich durven te ontwikkelen. Niet alleen in teamverband en in de samenwerking, maar ook als individuele personen. Persoonlijke ontwikkeling gaat verder dan alleen goed zijn in je vak. Dat gaat ook over het tonen van je kwetsbaarheid en je echt durven openstellen naar de ander. Ik ben er van overtuigd dat je alleen dan goed kunt functioneren in een teamverband. Maar het geeft ook veel plezier in je werkt. In de voortgangsgesprekken die wij meerdere keren per jaar met iedereen persoonlijk voeren komt steevast naar voren dat ze heel gelukkig zijn met hun werk. Dat daarbinnen uitdagingen liggen wordt ook beaamd, maar als je iets leuk vindt ga je die uitdagingen heel graag aan. Sterker nog, dat maakt deels ook waarom het zo leuk is.

En ook ik kan steeds (meer) blijven doen wat ik echt leuk vind. In grote lijnen komt het voor mij neer op veel diverse dingen tegelijk doen. Ik heb al eens eerder geschreven over “Focus of geen focus?”en hoe slecht het focussen op één ding voor mijzelf uitpakt. Nu ik meerdere dingen tegelijk mag doen, zowel binnen mijn bedrijven als daarbuiten, word ik maximaal uitgedaagd in mijn kennis en kunde. Zo heb ik bijvoorbeeld de afgelopen jaren geleerd hoe het is om in een ambtelijke en bestuurlijke omgeving te opereren, die zo anders is dan dat je als ondernemer in je eigen bedrijf gewend bent. Ontzettend leerzaam, maar vooral ook super gaaf als het je dan lukt om stappen vooruit te kunnen maken.

Ook voor 2024 ben ik voor mijzelf aan het nadenken welke uitdagingen ik wil gaan opzoeken. Dingen die ik nog nooit of misschien wel te weinig heb gedaan, maar waarvan ik nu al voel dat ik het erg leuk ga vinden. Want dat is uiteindelijk precies de reden waarom ik 24 jaar geleden als ondernemer ben begonnen. Dat ik iedere dag een beetje zelf mag vormgeven met dingen die mij leuk lijken om te doen.

Ik wens iedereen een gezond en ondernemend 2024 toe!

P.s. komend jaar gaat mijn boek er echt komen 😉